We zijn gewend te leven in de bubble van een op belangen, prestatie en materie gericht leven waar we de dood liever buiten houden. We leven in een modus van herinneringen en van plannen. Wat hebben we gedaan, waar zijn we geweest, wat gaan we vandaag doen, komende week, maand, jaar? Waar willen we over 5 jaar staan? We beseffen niet altijd (misschien wel nooit) dat ook die bubble zijn wortels heeft in hier en nu, daar waar leven én dood thuis zijn. Er is alleen maar dit moment.

We kunnen niet zonder onze herinneringen en we kunnen niet anders dan plannen, maar wat als we meer bij de tijd, bij de actualiteit, in dit ogenblik zouden leven, bij wat we nu doen en bedenken, bij de ontmoetingen die nu plaatsvinden, bij de situatie waarin we ons nu bevinden?

Wat als we kunnen zien dat ons leven en werk de uitdrukking, expressie en manifestatie zijn van iets groter dan wij zijn, ja van een onvatbaar mysterie? Als we kunnen ervaren dat ieder moment ongebaand is, niet eerder beleefd, met een kracht die ons – en alles om ons heen – nooit hetzelfde laat zijn. Dat verandering deel van ons is en niet iets waar we bang voor moeten zijn. Dat we dit veranderend ogenblik niet als eenling of als eiland beleven maar in diepe verbondenheid met en verantwoordelijkheid voor onze omgeving. Dat elk ogenblik onherroepelijk is, dat het ons de mogelijkheid er alle kwaliteit aan te geven die in ons is. Dat dit ogenblik open is naar alle richtingen en dat we dat besef van openheid, ja vrijheid, kunnen ervaren.

Het vraagt een omkering van zienswijze, een andere oriëntatie, een meer op de realiteit gebaseerde leefwijze. Door alleen aan leven te denken beleven we het bestaan in feite eenzijdig. Verbinden we leven aan de dood dan hebben we te maken met een natuurlijk bestaan en wordt de zaak compleet, kunnen we meer leven wat we van oorsprong zijn, sterrenstof in de vorm van een sterfelijk wezen  dat in het eigen bestaan een inspanning levert vorm en inhoud te geven aan zijn of haar bestaan, ja, wellicht zijn of haar bestemming.

Het bericht dat onze mede-cursist en dierbare vriend Kees Bastiaanse dinsdagmiddag 31 juli jl onverwacht is overleden, heb ik met groot verdriet ontvangen en is nog altijd moeilijk te bevatten. Ik denk allereerst aan zijn gezin, familie en naasten, aan hun immense verlies en aan de kracht die ze voor deze moeilijke dagen en in de komende zware tijd nodig zullen hebben.

Kees was sinds 2007 deelnemer aan de woensdagavond-zengroep. In deze kleine groep vormen alle cursisten samen de pijlers. Een van die pijlers is nu weggevallen.

Kees was een gemotiveerde, ja gepassioneerde deelnemer. Zijn nieuwsgierigheid, gedrevenheid en inspiratie in de deelname waren authentiek. Vanaf de eerste kennismakingscursus waaraan hij met een aantal vrienden uit de gezondheidszorg in 2007-2008 deelnam, volgde een vervolgcursus die uiteindelijk leidde tot een vast groepje dat in de afgelopen tien jaren om de 3-4 weken bijeen kwam.

Hij woonde de halfjaarlijkse workshops met Maurice Knegtel Roshi in Lelystad bij en afgelopen januari nam hij voor het eerst ook deel aan de 4-daagse Zenintensive van Izen in Eerbeek. Hij was erdoor geraakt, zei hij na afloop van de Intensive. Zoals de bijeenkomsten op woensdagavond hem ook raakten en hij op zijn beurt de deelnemers op de avonden ook raakte, door zijn openhartigheid, emotie, twijfel, zelfspot. De beoefening op deze wijze gedurende vele jaren hielp hem zijn weg te vinden in het drukke alledaagse leven, in zijn leven als familiemens en als huisarts waarover hij altijd met eerbied en veel gevoel sprak.

We zullen Kees zeer missen, maar hij blijft ons nabij.

De leden van de woensdagavondgroep waaraan hij sinds 2007 deelnam, hebben Kees tijdens de condoleance-bijeenkomst de laatste eer kunnen bewijzen. Op verzoek van zijn familie heb ik tijdens een door zijn familie georganiseerde besloten bijeenkomst in Natuurpark Lelystad een kort woord ter nagedachtenis van Kees mogen spreken. Met de woensdagavondgroep hebben we een aparte en bijzondere avond gewijd aan Kees. Op zaterdagmiddag 1 december a.s. staat de workshop die Maurice Genko Knegtel Roshi in Lelystad gaat geven, in het teken van de nagedachtenis van Kees.

Zen, tot slot,  gaat over niets anders dan over de Grote zaak van Leven en Dood. Hierbij een gedicht van de 15e eeuwse Japanse zenleraar Ikkyu die veelvuldig over de dood schreef:

Talloze paden leiden vanaf de voet

van de berg naar omhoog.

Maar boven, op de top gekomen,

daar staat dezelfde maan!

Een warme groet, Ben Claessens

(foto: Pexels, Johannes Plenio)

Zoals al in de Bijbel is genoemd, liefde en naastenliefde staan het hoogst aangeschreven. We spreken hier niet over de liefde voor een persoon in de zin van: ik houd van jou en niet van de ander, maar van Grote Liefde, onvoorwaardelijke liefde voor de ander, voor elke ander, als zijnde de unieke manifestatie, beeld van de Ene essentie. De Grote Liefde die me op een onmiddellijke en ondubbelzinnige wijze toont, de ander, dat bén ik. het is deze Grote Liefde die zich enkel kan ontvouwen in de geest van de mens die ‘leeg’ is, volkomen ontvankelijk, in wie de aanwezigheid van de essentie zich tot in de genen laat gelden. Liefde is de werkzaamheid van de scheppingskracht, opgemerkt in de ziel van de mens en daar tot volle ontplooiing komend. Dit kan zodra in de mens de zintuigen niet meer interfereren en bezoedelen en de scheppingskracht ongehinderd de geest vervuld. Alles, maar dan ook alles komt in zo’n ogenblik in het volle Licht te staan, van het kleinste tot het grootste, van dichtbij tot in de verste uithoeken van het universum, want niets is uitgezonderd van of buiten die kracht. Dit is de werking van de geest waarvan de mens de genade van de getuigenis ontvangen heeft. Overigens, niet ieder zal het zo ervaren, afhankelijk van de levensinstelling, de omgeving en de ervaringen die men heeft moeten doorstaan of nog doorstaat.