Niemand uit- of buitensluiten – dé uitdaging voor individu en gemeenschap

Mensen worden buiten- en uitgesloten. Anno 2018, anno nu. In wat we een wereld van beschaving noemen. Buiten- en uitgesloten op grond van hun geloof, hun afkomst, huidskleur, opvattingen. In veel situaties opgejaagd, gewelddadig bejegend en zelfs gedood. Op internet meldt een synoniemensite over uitsluiten en buitensluiten: uitsluiten (ww) : boycotten, buitensluiten, declasseren, verwijderen, weren · sluiten (ww) : buiten houden, buitensluiten, uitsluiten · uitzonderen (ww) : buitensluiten, onderscheiden, uitsluiten · weerhouden

Geef de eeuwenlange uit- en buitensluiting van medemensen een nieuwe wending

Uit- en buitensluiten is niet iets nieuws. Het is menselijk gedrag van alle tijden en gebeurde en gebeurt in alle vormen, op lichte tot op extreme wijze. Het heeft de loop van de geschiedenis in hoge, zo niet beslissende mate bepaald. Het is de belangrijkste reden (geweest) om mensen te vervolgen, te verdrijven, ja, uit te roeien.

Het is zo schrijnend omdat de mensheid met uit- en buitensluiten, beantwoordt aan een neiging die naar mijn gevoel rechtstreeks indruist tegen onze natuur. Uit- en buitensluiting gaat namelijk uit van met name haat en verdeeldheid. De diepere menselijke aard is er echter van nature een van verbondenheid, eenheid, wederzijdse afhankelijkheid. Het is de ‘onzichtbare’ dimensie die zich in onze wereld weerspiegelt en waarin dit bestaan is geworteld, het is de rots waarop we staan en ons innerlijk houvast. Het is die dimensie die leven schenkt en ons allen draagt. Het is het medium en de ether waardoor communicatie mogelijk is.

Buitensluiten van medemensen gebeurt op bepaalde gronden. De gevolgen zijn aan den lijve voelbaar in tal van conflictgebieden in de wereld maar evengoed dichtbij huis, in families, op scholen, op het werk. Van de week werd bekend dat uitzendbureau ’s mensen van bepaalde etnische afkomst voor banen uitsluiten, op verzoek van werkgevers.

Samen leven is de kern van beschaving. Maar zijn we in staat tot werkelijk samenleven? Waarmee ik niet assimilatie bedoel met opgave van de eigen identiteit, maar samen leven met behoud van en waardering voor ieders eigen identiteit? Zijn we in staat recht te doen aan het gegeven dat terwijl de natuurlijke eenheid zich weerspiegelt in een heel palet van volkeren, culturen, enz., wij mensen tegen de wil van die natuur ageren en deze geweld aandoen? De wereld schreeuwt om samenwerking, eendracht en samen leven vanwege de hoogstnoodzakelijke aanpak van zeer urgente zaken: klimaat, milieu, landbouw, bevolkingsgroei, voedsel en water. Het is nu meer dan ooit urgent elkaar te vinden inplaats van ons boven de ander te willen verheffen. De geschiedenis leert dat er tijden en plaatsen zijn geweest waarin het realiteit was en geloofsculturen in goede harmonie samenleefden. Als we onszelf deel vinden van beschaving dienen we te (blijven) beantwoorden aan de meest krachtige uiting daarvan, samen te leven en opvattingen die daar tegen indruisen in onszelf te overwinnen.